Park Miejski na Bydgoskim Przedmieściu | www.torun.pl

Serduszko w kolorze ukraińskiej flagi

Środowisko

Park Miejski na Bydgoskim Przedmieściu

Kładka w Parku Miejskim przy ul. Bydgoskiej, fot. Wojtek Szabelski

Należy do najstarszych miejskich założeń ogrodowych w Polsce. Jego początki sięgają 1816 r. Zajmuje powierzchnię 25 hektarów, z czego 0,5 hektara przypada na wody.

Lokalizacja

Park położony wzdłuż Wisły na Bydgoskim Przedmieściu, w lekko falistym terenie, z wyraźną skarpą opadającą w kierunku południowym - ku terasie zalewowej Wisły. Główne wejście zlokalizowane jest u zbiegu ulic: Konopnickiej i Bydgoskiej. Rozciąga się na obszarze będącym przedłużeniem ul. Rybaki, a jego granicę od zachodu stanowi ul. Przybyszewskiego. Od placyku u zbiegu ulic Konopnickiej i Bydgoskiej biegną dwie alejki. Pierwsza prowadzi wzdłuż północnej granicy parku, równolegle do ul. Bydgoskiej, od której jest oddzielona pasem zieleni, drzew i krzewów. Druga alejka wytyczona jest w kierunku południowo-zachodnim. Pomiędzy nimi tworzy się otwarte parkowe wnętrze. Aleje prowadzą na lekkie wzniesienie, a następnie schodzą w dół - do ul. Klonowica stanowiącej połączenie Bydgoskiej z kościołem św. Michała Archanioła znajdującym się przy ul. Rybaki. Odcięte od nurtu dawne zakole rzeki położone na granicy parku, znacznie wzbogaca ten teren pod względem krajobrazowym. 

Dawniej i dziś

Park założony został w 1817 roku jako park typu angielskiego, początkowo na terenach pocegielnianych, stąd zwany był dawniej Parkiem Cegielnia. W początku XX wieku był zwany Laskiem przy Cegielni. Ostatecznie ukształtowany został w latach dwudziestych XX wieku. Ma charakter krajobrazowy. Główną osią kompozycyjną parku jest przedłużenie ul. Rybaki. Na osi zlokalizowano plac z ławkami z okrągłym kwietnikiem w części centralnej. Oś poprzeczną stanowi natomiast aleja (w 2013 r. nadano jej nazwę Bogusława Magiery - filmowca, aktora, modelarza, nauczyciela i patrioty), łącząca plac z prostokątnym basenem, fontanną rabatami kwiatowymi i ławkami - znajdującymi się w bezpośrednim sąsiedztwie ul. Bydgoskiej z placem widokowym na skarpie wiślanej. Dawniej w miejscu obecnego basenu znajdowały się dywany kwiatowe tworzone z roślin jednorocznych o ozdobnych liściach i kwiatach. Z placu widokowego na skarpie można podziwiać wspaniały krajobraz nadwiślański. Na  początku XX wieku znajdował się w tym miejscu pawilon ogrodowy, a w 1937 r. odsłonięto pomnik ku czci Żołnierzy Wojsk Balonowych, stacjonujących w Toruniu. Pomnik został zniszczony w czasie działań wojennych w 1939 r. Zrekonstruowano go w 2020 r. (więcej poniżej). Drugi z parkowych pomników - poświęcony Kanclerzowi Bismarckowi - stał w okolicy ul. Przybyszewskiego i został rozebrany w latach dwudziestych XX stulecia.

Skrzyżowanie dwóch głównych alei jest zaakcentowane otwartym wnętrzem parkowym. Dalsza część parku, położona pomiędzy aleją główną a południową granicą, ma charakter zbliżony do naturalnego. Przy głównej alei ustawiona jest tzw. Ławka Schillera, z 1909 roku (więcej poniżej).

W tej części znajdują się także stawy, położone w zagłębieniach terenu. Nad układem wodnym góruje stylizowana ruina, u podnóża której ma swój początek strumień tworzący kaskadę - wodospad i zasilający położone niżej stawy. Mniejszy staw z fontanną położony jest nieco wyżej.

Naturalny, leśny charakter ma fragment parku znajdujący się miedzy aleją główną,  południowa granicą i ul. Przybyszewskiego. Właśnie ul. Przybyszewskiego stanowi zachodnią granicę parku - przy czym jest to granica kompozycyjna, gdyż przyrodniczo tereny za ta ulicą także mają charakter Zieleni miejskiej.

Park na Bydgoskim Przedmieściu jest cennym dziełem sztuki ogrodowej. Wysoka wartość przyrodnicza zdecydowała o wpisaniu tego terenu do rejestru zabytków. Pełni on rolę parku miejskiego - położony w bezpośrednim sąsiedztwie Centrum miasta i jednocześnie daleki od miejskiego zgiełku jest doskonałym miejscem spacerów, wypoczynku i rekreacji.

Zieleń

Drzewostan w osi głównej parku oraz wkomponowane weń krzewy to przede wszystkim roślinność rodzima, dobrana gatunkowo do panujących tu warunków klimatycznych. W parku doliczono się 65 gatunków i odmian drzew oraz blisko 30 gatunków krzewów. Na zboczach otaczających stawy rosną od północy dęby, brzozy i sosny, a od południa krzewy liściaste i iglaste.

Oś poprzeczna parku otwiera się na północy na historyczną zabudowę Bydgoskiego Przedmieścia, na południu na Błonia Nadwiślańskie. Wzdłuż alei możemy podziwiać wspaniałe okazy klonów pospolitych odmiany czerwonolistnej, sosny pospolitej i cisów. Plac widokowy otaczają sędziwe okazy buków i lip.

W parku znajdziemy również m.in. różne odmiany głogu, buk pospolity, śliwę wiśniową, platana oraz krzewy liściaste, takie jak: mahonia, tawuła, ognik szkarłatny, trzmielina pospolita, parczelina trójlistkowa.

Atrakcje

  • Ławka Schillera

Pomnik w formie ławki upamiętniający poetę Friedricha Schillera, przedstawiciela niemieckiego romantyzmu, autora „Ody do radości”. Marmurowa ławka powstała w 1909 roku z okazji 150. rocznicy urodzin pisarza. Zwieńczona została płaskorzeźbą profilu artysty. Zlokalizowano  ją w zakątku zwanym Idyllą. W 2004 r., z okazji wejścia Polski do Unii Europejskiej, ławka została poddana gruntownej konserwacji.

  • Pomnik Poległych Żołnierzy Wojsk Balonowych

1. Batalion Balonowy stacjonował w Toruniu nieprzerwanie przez całe 20-lecie międzywojenne. Była to jednostka elitarna, z której wywodziło się m.in. kilku zwycięzców prestiżowego turnieju Gordona Bennetta. Żołnierze wojsk balonowych wnieśli duży wkład w obronę granic odrodzonej Rzeczypospolitej, szczególnie podczas wojny polsko-bolszewickiej w 1920 r. Kilkunastu z nich wówczas poległo. To właśnie im towarzysze broni poświęcili toruński monument, zaprojektowany przez wybitnego rzeźbiarza Michała Kamieńskiego. Obelisk, najpierw eksponowany przed wejściem do jednostki przy ul. Balonowej, 5 maja 1937 r. został uroczyście odsłonięty w parku na Bydgoskim Przedmieściu. Niestety, w pierwszych miesiącach II wojny światowej zniszczyli go Niemcy. W 2018 r. z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Torunia powołano do życia komitet odbudowy tego pomnika. Dzięki obszernej dokumentacji można było odtworzyć wiernie jego kształt. Pierwotny pomnik składał się z wysokiego obelisku, na szczycie którego siedział orzeł trzymający w szponach Krzyż Orderu Virtuti Militari, wieniec oraz kotwicę. Na początku 2019 r. wybrano autora kopii, którym jest toruński artysta Maciej Jagodziński-Jagenmeer. 14 sierpnia 2020 r., w przeddzień Święta Wojska Polskiego i 100. rocznicy Cudu nad Wisłą, w roku 100-lecia powrotu Torunia do wolnej Polski, odsłonięto odbudowany monument.

  • Staw parkowy

W głębi parku znajdują się dwa stawy, sukcesywnie oczyszczane i porządkowane. Na tafli dużego stawu ustawiono drewniany domek dla kaczek i ptactwa wodnego. Jest tam też kaskada, zaś w sąsiedztwie zlokalizowano fantazyjną grotę.

  •  Amfiteatr

Niewielka scena i półkoliste, obłożone drewnem siedziska pozwalają  na organizowanie w parku kameralnych imprez i koncertów.

  •  Na szlaku

Na terenie parku znajduje się końcowy odcinek przyrodniczo-edukacyjnej ścieżki dydaktycznej prowadzącej z niedalekiego Przysieka, a także odcinki szlaków turystycznych: pieszego czarnego „fortecznego” oraz rowerowego niebieskiego - wyznaczonych przez Oddział Miejski PTTK w Toruniu. Przystanek ścieżki przyrodniczej usytuowano w pobliżu starorzecza Wisły, zwanego Martówką.

  • Teren rekreacyjny przy Martówce

W sąsiedztwie Martwej Wisełki znajdują się tereny rekreacyjne, które w 2005 r. zostały rozszerzone i na nowo zagospodarowane. W miejscu odludnych chaszczy i dzikiej łąki znalazły się uporządkowane trawniki, ścieżki, place zabaw, boiska oraz kamienne stanowiska do grillowania. Uroku miejscu przerzucony przez Martwą Wisełkę romantyczny mostek. Stalową konstrukcję ocieplają drewniane elementy W pogodne popołudnia na Martówce można spotkać wielu spacerowiczów, rodziców z dziećmi, rowerzystów, wędkarzy – amatorów odpoczynku w ciszy na zielonej trawce.

  • Aktywny wypoczynek

Rodzice i ich dzieci najchętniej korzystają z dwóch kolorowych i bogato wyposażonych placów zabaw, które powstały na wysokości ul. Konopnickiej. Są tam zjeżdżalnie, karuzele, piaskownice oraz różnego typu huśtawki i urządzenia do wspinania. Co ważne, oba place mają bezpieczne nawierzchnie. W sąsiedztwie fontanny znajduje się wielofunkcyjne boisko sportowe. Miłośnicy sportów zimowych mogą skorzystać z toru saneczkowego.


Najczęściej czytane aktualności

  • Za długoletnie pożycie małżeńskie
    Miasto
    Kolejne toruńskie pary odebrały Medale za Długoletnie Pożycie Małżeńskie. Wręczył je 22 września 2023 roku w Ratuszu Staromiejskim Prezydent Torunia Michał Zaleski. Odznaczenia państwowe nadane zostały przez Prezydenta RP 10 parom, które w tym roku świętują 50- i 51-lecie zawarcia związku małżeńskiego. Razem z medalem jubilatom Prezydent Zaleski...
  • Miasto
    Po służbie przygotowawczej i pomyślnie zdanym egzaminie 16 nowych urzędników samorządowych złożyło 25 września 2023 r. ślubowanie na sztandar miasta Torunia.
  • Na zdjęciu: prezydent Michał Zaleski stoi z kilkorgiem nauczycieli, którzy trzymają teczki z aktami mianowania, za nimi portret Mikołaja Kopernika
    Miasto
    109 nauczycieli toruńskich szkół uzyskało kolejny stopień awansu zawodowego na nauczyciela mianowanego.
  • Na zdjęciu: biała strzałka zawieszona na płocie, na niej czerwony napis: do lokalu wyborczzego
    Miasto
    W Toruniu funkcjonują 123 obwody głosowania – warto sprawdzić, gdzie oddać głos w nadchodzących wyborach parlamentarnych, które odbędą się 15 października 2023 r.
  • Na zdjęciu: park kieszonkowy
    Eko, Miasto
    W Toruniu rusza Green Lab, czyli Zielone Forum Torunia - pilotażowe narzędzie współpracy z mieszkańcami w zakresie zieleni i działań pro środowiskowych.
  • Biznes, Miasto
    To kolejni laureaci znaku jakości Made in Toruń. Są wśród nich firmy zajmujące się produkcją urządzeń pokładowych w przemyśle stoczniowym, wytwarzaniem konstrukcji stalowych, recyklingiem odpadów, montażem systemów klimatyzacyjnych, czy też działają w branżach instalacji teletechnicznych, czy transportowych.
  • W Toruniu funkcjonują 123 obwody głosowania – warto sprawdzić, gdzie oddać głos w nadchodzących wyborach parlamentarnych, które odbędą się 15 października 2023 r.
  • Wszystkich miłośników przygód, łamigłówek i zagadek zachęcamy do udziału w grze terenowej „Śladami Kopernika w Toruniu”. Zaczynamy w sobotę 30 września 2023 r. o godz. 11.00 na dziedzińcu Ratusza Staromiejskiego!
  • Już po raz piąty w Toruniu rozegrany został Maraton Ósemek Wioślarskich „Run & Row”. 24 września 2023 roku Puchar Prezydenta Miasta Torunia trafił do AZS UMK Toruń. „Run & Row” to widowiskowy bieg z łodziami i wyścig wioślarski na Wiśle zakończony sztafetą na ergometrze. W tegorocznej edycji na wioślarzy czekały następujące etapy maratonu...
  • Brązowy medal PGE Ekstraligi trafił w ręce KS Apator Toruń.
  • Niesamowite podniebne show pojawi się w Toruniu już w dniach 29 i 30 września – piątek, sobota. W te dni, o godzinie 20:00 torunianie i turyści będą mieli okazję podziwiać spektakl EXIT podniebne widowisko artystyczne z okazji Roku Kopernikańskiego, który odbędzie się na Stadionie Miejskim im. Grzegorza Duneckiego przy ul. gen. Józefa Bema 23/29....
  • Pierwsza jesienna sobota (23.09.2023 r.) na ulicy Przedzamcze w Toruniu była intensywna. A to wszystko za sprawą święta, które obchodziła. Toruńska Agenda Kulturalna postanowiła pożegnać lato i przywitaź jesień w kolorowy sposób. Od samego południa trwały animacje, warsztaty florystyczne, koncerty oraz zwiedzanie Zamku Krzyżackiego z przewodnikiem...
  • Trwa III tura konsultacji społecznych związanych z przygotowaniem Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Torunia (SUMP dla MOFT). 27 września 2023 roku spotkanie odbędzie się w Toruniu.Spotkanie odbędzie się o godz. 17:00 w I Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Kopernika, ul. Zaułek Prosowy 1. Konsultacje...
  • W zajezdni tramwajowej MZK, która zlokalizowana jest przy ul. Sienkiewicza w sobotę (23.09.2023 r.) odbyły się Drzwi Otwarte oraz ekopiknik. To była dobra okazja, żeby zobaczyć to miejsce na własne oczy. W ramach wydarzenia odbyło się zwiedzanie zabytkowego zaplecza zajezdni, mnóstwo zabaw dla małych i dużych, w tym konkurs „Ekopotyczki rodzinne...