Toruński gotyk | www.torun.pl

Serduszko w kolorze ukraińskiej flagi

Turystyka

Toruński gotyk

Toruń - gotyk na dotyk

W Toruniu znajduje się największa - po Krakowie - liczba autentycznych zabytków sztuki i architektury gotyckiej w Polsce. Gotyk jest znakiem rozpoznawczym Torunia. Dlatego oficjalnym hasłem promocyjnym miasta są słowa: "Toruń - gotyk na dotyk".

Toruń założono w czasach średniowiecza (akt lokacji w 1233 r.). Miasto uniknęło w swojej burzliwej historii zniszczeń o totalnym zasięgu, choć wiele średniowiecznych budowli (m.in. kościół św. Mikołaja  i zamek krzyżacki) zostało zniszczonych. Wiele zachowanych średniowiecznych zabytków wykonano zgodnie z kanonem gotyckim.



Jednym z argumentów, które zdecydowały o tym, że toruńska starówka została 4 grudnia 1997 r. wpisana na Światową Listę Dziedzictwa UNESCO, był autentyzm średniowiecznego i gotyckiego profilu Torunia. W sporządzonym przez zespół toruńskich naukowców opracowaniu, które stanowiło główną część wniosku o zaliczenie Torunia do grona miejsc dziedzictwa światowego, zaznaczono niezwykłą wagę zachowanej, średniowiecznej i gotyckiej spuścizny:

  • w Toruniu powstało i przetrwało do dziś wiele średniowiecznych budowli. Wszystkie reprezentują najlepsze osiągnięcia gotyckiej architektury ceglanej w Europie;
  • zachowane w Toruniu domy mieszkalne stanowią największy i najlepiej zachowany zespół gotyckiej architektury mieszkalnej w Europie północnej; 
  • zachowany w stanie zbliżonym do pierwotnego unikalny układ przestrzenny to cenne źródło materialne do dziejów rozwoju miast w średniowiecznej Europie; 
  • Ratusz Staromiejski łączy w sposób nigdzie indziej niespotykany funkcje sądowe, administracyjne i handlowe; 
  • toruński zespół staromiejski łączy w sobie cechy nadrzecznego miasta portowego, miasta podwójnego (Stare i Nowe Miasto) z cechami miasta sprzężonego z zamkiem; 
  • w Toruniu, niezależnie od wysokiego stopnia samodzielności, widoczne są wpływy przodujących ośrodków sztuki europejskiej z Brugią, Gandawą i Lubeką na czele. Fakt ten uznaje się za świadectwo istnienia europejskiej wspólnoty kulturowej miast hanzeatyckich; 

Toruń był w średniowieczu związany z wieloma wydarzeniami o ogromnej wadze i znaczeniu historycznym. Odegrał ważną rolę w chrystianizacji i kolonizacji Prus, był głównym pośrednikiem w hanzeatyckim handlu z Europą wschodnią, był też w tej części Europy najważniejszym ośrodkiem kształtowania się poczucia tożsamości stanowej mieszczaństwa oraz miejscem podpisania Traktatu Toruńskiego w 1466 r.

Potwierdzeniem niezwykłej klasy toruńskiej starówki jest również raport sporządzony przez litewskiego prof. Jonasa Glemzę, który złożył wizytę ekspercką w Toruniu w październiku 1996 r. Wyrażone w nim opinie o materiale nominacyjnym i uwagi o stanie miasta stały się podstawą pozytywnej decyzji Komitetu UNESCO w Neapolu z 4 grudnia 1997 r. Zawarte w raporcie prof. Jonasa Glemzy wnioski są spisem powodów, dla których Toruń stał się własnością kulturową całego świata. Oto niektóre spostrzeżenia raportu prof. Jonasa Glemzy:

  • Cenna zabudowa historycznego miasta - średniowieczne kościoły, ratusz - reprezentuje sobą arcydzieła ludzkiego geniuszu twórczego. Spełniają one wymagania średniowiecznego systemu obronnego (mury, bramy, ruiny zamku, położenie Starego i Nowego Miasta). 
  • Toruń został wpisany na listę siedmiu centrów historycznych Polski. 
  • W skład nominacji wchodzą Stare i Nowe Miasto (wyraźne przykłady średniowiecznego rozplanowania miasta) oraz ruiny Zamku Krzyżackiego. 
  • Do kryteriów nominacyjnych zaliczają się: historia średniowiecznego miasta, szczególnie jego idee naukowe i znaczenie miasta dla regionu. 
  • Toruń jest wspaniałym przykładem średniowiecznego miasta-portu rzecznego w swej historii łączącego Polskę, Niemcy, Prusy, Skandynawię i Litwę. 
  • W obszarze Starego i Nowego Miasta przetrwały liczne, autentyczne, wartościowe budowle gotyckie, renesansowe i barokowe. 
  • Toruń posiada także cenny, dwupierścieniowy system fortyfikacji miejskich wzniesiony przez Prusaków – zabytek XIX-wiecznej architektury obronnej. 
  • Toruń to unikalne wśród miast Związku Hanzeatyckiego miejsce urodzin Mikołaja Kopernika.

>>> Przejdź do stron o toruńskich zabytkach


Czytaj też:

Najczęściej czytane aktualności

  • Kultura, Miasto
    Toruński Jarmark Bożonarodzeniowy już działa. Na inaugurację ulicami starówki przeszła świąteczna parada, a na Rynku Staromiejskim pojawił się sam św. Mikołaj.
  • Inwestycje, Miasto
    Przy ul. Dziewulskiego 41c w Toruniu trwa budowa basenu rehabilitacyjnego dla Zespołu Szkół nr 19, w którym uczą się dzieci z niepełnosprawnościami.
  • Kultura, Miasto
    W sobotę 9 grudnia 2023 r. zapraszamy do Centrum Innowacyjnej Edukacji na bezpłatne “Profilaktyczne Mikołajki”.
  • Sprawdź bezpieczeństwo swoich danych
    Miasto
    Chcesz wiedzieć, czy Twoje dane osobowe nie zostały gdzieś ujawnione? Możesz to sprawdzić w specjalnej wyszukiwarce.
  • Na zdjęciu: iluminacja świąteczna zawieszona nad ulicą Szeroką
    Miasto
    W zespole staromiejskim pojawiły się już pierwsze elementy iluminacji świątecznej. 29 listopada 2023 r. montowane będą ozdoby na kolejnych obiektach i ulicach.
  • Widok z lotu ptaka na siedzibę Radia Maryja przy ul. Żwirki i Wigury
    Drogi, Miasto
    W sobotę 2 grudnia, w związku z obchodami święta Radia Maryja, w kilku miejscach Torunia obowiązywać będą zmiany w organizacji ruchu.
  • W rocznice śmierci śp. Wandy Szuman i śp. o. Władysława Wołoszyna ich groby na cmentarzu św. Jerzego odwiedził zastępca prezydenta Torunia Paweł Gulewski.
  • Spotkanie podróżnicze, kreatywne warsztaty rodzinne oraz mikołajki - to dodatkowe wydarzenia, z których będzie można skorzystać w grudniu w toruńskim Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy.
  • W Toruniu 24-26 listopada 2023 r. rozegrano Puchar Polski w taekwondo. W hali „Spożywczak” rywalizowało ok. 500 zawodników – kadetów i juniorów z całego kraju. W uroczystym otwarciu turnieju udział wziął prezydent Michał Zaleski.
  • Rada Okręgu nr 10 wraz z Instytutem Filmowym Unisławskiego Towarzystwa Historycznego zaprasza na pokaz filmu Barbarka 1939.
  • 1 grudnia 2023 r. o godz. 20:00 w murach Kościoła p. w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu odbędzie się kolejna edycja koncertu Missa Pro Pace - czyli Mszy o Pokój.
  • 28 listopada 2023 r. przedstawicielki i przedstawiciele organizacji pozarządowych spotkali się na XVIII Toruńskim Forum Organizacji Pozarządowych. Wydarzenie odbyło się w hotelu Filmar.
  • Toruński Camping Tramp zdobył II miejsce w konkursie na najlepszy camping w Polsce „Mister Camping 2023”. W konkursie uczestniczyły wszystkie campingi zrzeszone w Polskiej Federacji Campingu i Caravaningu.
  • Podczas 61. Sesji Rady Miasta Torunia przyjęto rezolucję ws. podjęcia jak najszybszych działań zmierzających do zakończenia przebudowy Bulwaru Filadelfijskiego oraz zachowania historycznego dziedzictwa Torunia.  Rezolucję zgłosił Klub Radnych Prawo i Sprawiedliwość. Zgodnie z treścią przyjętego dokumentu Rada Miasta Torunia wezwała Prezydenta do...