Toruń z nagrodą za Park Tysiąclecia | www.torun.pl

Miasto Toruń z pierwszą nagrodą w konkursie "Miasto z Klimatem - najlepszy zrealizowany projekt" za rewitalizację Parku Tysiąclecia na lewobrzeżu.

W trzeciej edycji konkursu Ministra Klimatu i Środowiska oceniano inwestycje z obszaru odbetonowania przestrzeni miejskich lub rozwoju i transformacji ciepłownictwa systemowego, zrealizowane przez miasta w ciągu ostatnich 3 lat przed ogłoszeniem konkursu, ale nie później niż 6 miesięcy przed jego rozpoczęciem.

Toruń nagrodzono w kategorii miast powyżej 70 tys. mieszkańców za projekt "Rewitalizacja Parku Tysiąclecia wraz z odbudową układu wodnego fosy, przy ul. Podgórskiej w Toruniu", zakończony w listopadzie 2020 r. Przedsięwzięcie zrealizowane zostało kosztem ponad 11,7 mln zł przy udziale 9,8 mln zł środków Funduszu Spójności UE, w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020: Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu, 2.5 Poprawa jakości środowiska miejskiego.

Wręczenie nagród odbyło się 24 października 2022 r. w Warszawie. Toruń reprezentował zastępca prezydenta Torunia Paweł Gulewski, odpowiadający za zieleń w mieście.  Laureaci otrzymali z rąk wiceminister klimatu i środowiska Anny Łukaszewskiej - Trzeciakowskiej oraz wiceprezesa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Sławomira Mazurka statuetki i nagrody finansowe przeznaczone na opłacenie kursów, szkoleń lub studiów podyplomowych dla pracowników urzędów. Za zajęcie pierwszego miejsca w swojej kategorii Toruń otrzymał 15 tys. zł. W kategorii „Odbetonowanie przestrzeni miejskich w miastach powyżej 70 tys. mieszkańców” nagrodzono też Gdynię i Słupsk.

Wiceprezydent Torunia Paweł Gulewski podczas gali konkursu "Miasto z klimatem"

W ramach zagospodarowania Parku Tysiąclecia w Toruniu, największego, ponad 19-hektarowego parku miejskiego na toruńskim lewobrzeżu, wymieniono znaczną ilość asfaltowych nawierzchni parkowych tj. prawie 10 tys. m2 na ekologiczną, wodnoprzepuszczalną nawierzchnię mineralną, zastosowaną na wszystkich alejkach parkowych, ciągach pieszo-rowerowych i placach. Dzięki nasadzeniu kilku tysięcy krzewów, obsadzeniu zielenią skarpy, założeniu nowych kwietników i trawników dywanowych powierzchnia biologicznie czynna w parku sięgnęła osiągnęła 91,7%. Co ważne, wszystkie nasadzenia objęte zostały monitoringiem żywotności przez okres min. 5 lat.

Jury konkursowe doceniło bioróżnorodność biologiczną w wielopiętrowych i wielogatunkowych założeniach zieleni, złożonych głównie z gatunków rodzimych, tj. berberys, bez czarny, leszczyna pospolita czy trzmielina. Krzewy te stwarzają atrakcyjne warunki dla rodzimych ptaków, owadów i drobnych ssaków. Uzupełnieniem jest zieleń okrywowa, która znosi lepiej zacienienia, a dzięki systemowi korzeniowemu hamuje degradację gleb poprzez ułatwienie napowietrzania i zwiększanie retencji wodnej, posiada działanie fitosanitarne oraz jest siedliskiem dla mikrofauny. Nasadzono 273 drzewa gatunków liściastych rodzimych, w tym głównie: klon pospolity, dąb szypułkowy, czy lipa drobnolistna. Gatunki liściaste lepiej pochłaniają dwutlenek węgla, a tym samym sprzyjają poprawie jakości powietrza.

Różnorodne trawy ozdobne i miniogrody ziołowe, zaprojektowane w dużej mierze w strefach skupisk odwiedzających ten teren, sprzyjają integracji społecznej, w takich funkcjonalnie wydzielonych strefach jak: naturalne place zabaw wykonane w przeważającej mierze z materiałów ekologicznych, strefy relaksu z hamakami, siedziskami wieloosobowymi czy leżakami. Ponadto zagospodarowanie zbiornika wodnego fosy otaczającej zabytkowe i estetycznie wyeksponowane fortyfikacje, budowa pomostu rekreacyjnego na stawie Felek, siłowni plenerowej, licznych ścieżek rowerowych czy stworzenie ścieżki edukacyjno-przyrodniczej, z ukrytymi pomiędzy roślinnością domkami dla jeży i hotelami dla owadów doprowadziły do stworzenia atrakcyjnej strefy relaksu i zarazem aktywnego wypoczynku. Otrzymaliśmy też punkty za zabiegi bagrowania, zabezpieczenia brzegów, faszynowania i naprawę urządzeń hydrotechnicznych na istniejących zbiornikach wodnych.

Aspekt społeczny projektu dopełniają zastosowane w postaci ramp i szerokich alejek parkowych udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami oraz rodzin z wózkami czy ławki dla matek karmiących. W efekcie w przestrzeni miejskiej wykreowany został nowy jakościowo teren zieleni, w którym na co dzień spędza się czas w zgodzie z ideą zrównoważonego rozwoju, ale przede wszystkim w maksymalnie możliwym stopniu wykorzystała sieć przyrodniczych powiązań, wpływając pozytywnie na warunki życia mieszkańców Torunia i osób odwiedzających ten teren.

Koszt inwestycji: 11.759.357,62 zł

Data oddania inwestycji do użytku: 5.11.2020 r.

• powierzchnia całkowita Parku Tysiąclecia: 19,2031 ha
• powierzchnia całkowita terenu objętego inwestycją: 167.052 m2
• powierzchnia biologicznie czynna (91,7% powierzchni terenu): 153.237 m2
• powierzchnia odbetonowanych placów, alejek i ciągów pieszo-rowerowych: 9.960 m2
• powierzchnia oczyszczonych i zagospodarowanych zbiorników wodnych: 21.281 m2
• powierzchnia nasadzonych bylin: 1.035 m2
• powierzchnia nasadzonych traw ozdobnych, trawników oraz łąk kwietnych: 624 m2
• liczba zasadzonych drzew: 273 szt.
• liczba zasadzonych krzewów: 2.389 szt.

Toruńska rewitalizacja Parku Tysiąclecia trafi teraz do Podręcznika Dobrych Praktyk, który zostanie udostępniony przez Ministerstwo Klimatu i Srodowiska online jako inspiracja i wzór do naśladowania dla innych samorządów, rozwijających lub planujących zielone inwestycje w swojej miejskiej przestrzeni.

Zdjęcie z gali laureatów: Ministerstwo Klimatu i Środowiska

Zdjęcia w galeriach: Katarzyna Rutkowska, Sławomir Kowalski