Mikołaj Kopernik | www.torun.pl

Serduszko w kolorze ukraińskiej flagi - niebieski i żółty, poziomy pas.

Flaga Unii Europejskiej. Żółte gwiazdki ułożone w okrąg na niebieskim tle. Pod flagą napis Unia Europejska.

Turystyka

Mikołaj Kopernik

Twarz Mikołaja Kopernika i napis: 550. rocznica urodzin Mikołaja Kopernika.

Mikołaj Kopernik - najsłynniejszy i najwybitniejszy mieszkaniec Torunia urodził się tu 19 lutego 1473 roku przy ulicy świętej Anny. Dzisiaj to ulica Kopernika 17, a w budynku mieści się jego muzeum.

Mikołaj Kopernik, ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Toruniu

Sława Kopernika związana jest z opracowaną przez niego astronomiczną teorią heliocentryczną. Zapewniła ona Kopernikowi miejsce w gronie najwybitniejszych naukowców w dziejach ludzkości. W mieście swoich narodzin Kopernik został ochrzczony (w ówczesnym kościele parafialnym, a dzisiejszej katedrze św. Janów), spędził dzieciństwo i część swojej młodości.

Rodzice astronoma, Barbara i Mikołaj, mieli czworo dzieci: Andrzeja, Mikołaja, Barbarę i Katarzynę. Początek dzieciństwa Mikołaj spędził prawdopodobnie w domu przy Rynku Staromiejskim 36 (obecny Powszechny Dom Towarowy). Po śmierci ojca, Mikołaja, osłabła pozycja materialna jego rodziny i opiekę nad nią objął zamożny wuj, biskup Łukasz Watzenrode. Edukację Mikołaj rozpoczął w szkole miejskiej przy kościele św. Jana (róg ulicy Łaziennej i św. Jana). Zdobyte tam solidne podstawy umożliwiły mu kontynuowanie nauki. Podjął wówczas studia na uniwersyteckim wydziale sztuk wyzwolonych. W 1491 roku, w wieku 18 lat, Mikołaj pod wpływem wuja Watzenrode rozpoczął studia na Wszechnicy Krakowskiej. Opuścił wtedy rodzinne miasto, ale nigdy nie zapomniał swojego pochodzenia.

W czasie czterech lat spędzonych na krakowskiej uczelni Mikołaj zetknął się z wieloma dyscyplinami nauki i słuchał wykładów wielu wielkich uczonych. Między innymi z gramatyki, z retoryki, z poetyki, a także z astronomii, która w znaczny sposób wpłynęła na jego dalsze życie. Dzięki tym zajęciom poznawał wszelkie tajemnice astronomii i możliwe, że to właśnie w tym czasie w umyśle Mikołaja zrodziła się koncepcja teorii budowy świata odmienna od powszechnie wówczas uznawanej.

Jesienią 1495 roku udał się na Warmię do Fromborka, gdzie z pomocą wuja miał objąć godność kanonika kapituły przy tamtejszej katedrze. Jednak już po roku 1496 wyruszył do Italii i rozpoczął studia na uniwersytecie w Bolonii. Oprócz nauk prawniczych przeprowadził tam samodzielne, pierwsze obserwacje astronomiczne. Dzięki nauce języka greckiego mógł ponadto korzystać z oryginalnych tekstów starożytnych uczonych w rozwijaniu swojej pasji. W 1500 roku przebywał w Rzymie, gdzie nadal kontynuował obserwacje astronomiczne, a także praktykował przy kurii papieskiej prawo kościelne. W 1501 roku po powrocie do Fromborka Kopernik uzyskał pozwolenie kapituły warmińskiej na kontynuacje studiów medycznych w Padwie. Doskonalił tam język grecki i nadal poszerzał swoją wiedzę astronomiczną. W 1503 roku zdobył doktorat z prawa kanonicznego w Ferrarze.

Jesienią 1503 roku powrócił na Warmię do Lidzbarka, gdzie przez kilka lat przebywał na dworze biskupa Watzenrodego. Podróżował z nim wówczas na zjazdy stanów Prus Królewskich oraz spotkania z królami polskimi. Już w Lidzbarku około 1507 roku Kopernik opracował pierwszy szkic heliocentryczny budowy świata (tzw. Komentarzyk). Zawierał on tezy o potrójnym ruchu Ziemi i wysuwał Słońce na pierwszy plan we wszechświecie.

Po 1510 roku Kopernik wyjechał do Fromborka, gdzie zrezygnował z większej kariery kościelno-politycznej, a poświęcił się astronomii. W zaciszu swojego domu i na jednej z wież przy warowni fromborskiej prowadził obserwacje astronomiczne. Jednak po śmierci wuja biskupa Watzenrodego nie miał już zbyt wiele czasu na prace naukowe, gdyż pełnił wówczas wiele odpowiedzialnych funkcji administracyjnych, na przykład kanclerza kapituły. Jako kanonik warmiński piastujący różne stanowiska w administracji biskupstwa zajmował się również sprawami związanymi z obronnością Olsztyna. Pisał też rozprawy ekonomiczne i udzielał rad królowi polskiemu w sprawach związanych z obiegiem pieniężnym.

W ówczesnych czasach stosunki monetarne były skomplikowane z powodu istnienia 4 mennic: w Toruniu, Elblągu, Gdańsku i Królewcu. Częstą praktyką było przetapianie dobrej monety na gorszą, z czego ogromne korzyści czerpały nie tylko wymienione miasta, ale również zakon krzyżacki. Aby temu przeciwdziałać, Mikołaj Kopernik napisał i wygłosił na sejmiku pruskim, który odbył się w okresie od 17 do 21 marca 1522 roku w Grudziądzu, traktat o sposobie bicia pieniędzy pt. "Modus cudendi monetam". Najwięcej jednak czasu poświęcał swojemu wielkiemu dziełu astronomicznemu, do którego zbierał dane prowadząc obserwacje w Olsztynie i Fromborku oraz z literatury krytycznie przez niego ocenianej. Popierał i ciągle wzbogacał wieloma twierdzeniami swoją teorię heliocentryczną.

Schgemat Układu Słonecznego - jedna z kart De Revolutionibus...

Pierwsza redakcja dzieła "De Revolutionibus Orbium Coelestium" ("O obrotach Sfer Niebieskich") była już gotowa w 1530 roku, jednak z obawy o reakcje władz kościelnych Kopernik nie chciał jej publicznie ogłosić. Jedynie przybycie do Fromborka młodego profesora matematyki Jerzego Joachima Retyka, który był zwolennikiem poglądów Kopernika, skłoniło astronoma do opublikowania dzieła. Ostatecznie drukiem ukazało się ono w marcu 1543 roku. Przedstawiało w racjonalny sposób rzeczywiste istnienie świata i miało spowodować przewrót w poglądach na budowę wszechświata. Jednak pod koniec 1542 roku Kopernik ciężko zachorował (wylew krwi i paraliż prawego boku) i nie mógł nawet oglądać swojego wydrukowanego dzieła.

24 maja 1543 roku Kopernik zmarł we Fromborku i został pochowany w tamtejszej katedrze. W 1853 roku w Toruniu wzniesiono pomnik ku czci wielkiego astronoma, a ulicę, przy której się urodził, nazwano jego imieniem. Imię wielkiego astronoma nosi jedna z najlepszych polskich uczelni: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz producent najsłynniejszych ciastek polskich: toruńskich pierników - Fabryka Cukiernicza "Kopernik" w Toruniu.


Warto zobaczyć:


Czytaj też:

Najczęściej czytane aktualności

  • Otwieramy lewoskręt przy Poznańskiej
    Drogi, Miasto
    W najbliższy piątek (29.03) o godzinie 15.00 zostanie otwarty dla ruchu lewoskręt z ulicy Poznańskiej w ulicę Prüfferów. Nowa infrastruktura zwiększy bezpieczeństwo wszystkich uczestników ruchu drogowego (m.in. poprzez wykonanie azylu na przejściu dla pieszych), a także poprawi płynność ruchu w tym miejscu.
  • Miasto, Sport
    W wieku 97 lat zmarł Honorowy Prezes Automobilklubu Toruńskiego Tadeusz Władyko.
  • Toruń wspiera miejską policję
    Miasto
    Gmina Miasta Toruń podpisała kolejne porozumienie z Komendą Miejską Policji w Toruniu. Chodzi o wsparcie finansowe na dodatkowe patrole policji oraz zakup nowych samochodów i psów służbowych. 28 marca 2024 r. Gmina Miasta Toruń podpisała porozumienie z Komenda Miejską Policji w Toruniu dotyczące przekazania środków pieniężnych w wysokości 1 mln 75...
  • Miasto
    Odpowiedź Prezydenta Miasta Torunia na wypowiedzi Pana Jakuba Dziadosza, kandydata Konfederacji i Bezpartyjnych Samorządowców do Rady Miasta Torunia.
  • Na zdjeciu: prezydent stoi ze sportowcami, którym wręczył nagrody
    Miasto, Sport
    Toruńscy sportowcy i trenerzy odebrali nagrody od miasta Torunia za swoje osiągnięcia w roku 2023 na arenach krajowych i międzynarodowych.
  • Na zdjeciu: prezydent Michał Zaleski wyjmuje z koszyka wiklinowego mazurki i podaje seniorom
    Miasto
    Toruńscy seniorzy spotkali się na tradycyjnym śniadaniu wielkanocnym zorganizowanym przez Toruńskie Centrum Usług Społecznych. Gospodarzem spotkania był prezydent Michał Zaleski.
  • W wieku 97 lat zmarł Honorowy Prezes Automobilklubu Toruńskiego Tadeusz Władyko.
  • 7 kwietnia 2024 r. odbędą się wybory samorządowe. Zanim pójdziesz głosować, warto upewnić się, gdzie znajduje się twój lokal wyborczy.
  • Podczas najbliższej sesji 4 kwietnia 2024 r. radni zajmą się propozycją zmian wysokości niektórych składników wynagrodzeń w jednostkach oświatowych.
  • Jeszcze do 2 kwietnia 2024 r. zainteresowane podmioty mogą składać oferty na wykonanie przedsięwzięć rewitalizacyjnych na obszarze rewitalizacji (Bydgoskiego Przedmieścia, Podgórza i Starego Miasta). Jest to już II tura konkursu. Przedmiotem konkursu jest powierzenie realizacji zadania gminy w terminie od 1 czerwca 2024 r. do 31 grudnia 2024 r., w...
  • To już ostatnie dni. Do 31 marca 2024 r. trwa nabór wniosków w ramach Programu „Moje Podwórko”. Wsparcie finansowe można otrzymać m.in. na nowe place zabaw, ławki, zieleń, dostosowanie przestrzeni do potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami, w tym dla osób z niepełnosprawnościami oraz remont nawierzchni.
  • Toruńscy sportowcy i trenerzy odebrali nagrody od miasta Torunia za swoje osiągnięcia w roku 2023 na arenach krajowych i międzynarodowych.
  • Towarzystwo Profilaktyki i Przeciwdziałania Uzależnieniom w Toruniu ogłasza nabór dla szkół podstawowych, ponadpodstawowych oraz przedszkoli z Torunia na: Zajęcia informacyjno-edukacyjne dla rodziców, rodzin osób zagrożonych e-uzależnieniami.
  • Daj Szansę Fundacja Na Rzecz Rozwoju Dzieci Niepełnosprawnych rozpoczęła kolejny rok działalności projektu „Centrum Diagnozy i Terapii FASD”, realizowanego dzięki wsparciu Gminy Miasta Toruń. Ofertę kierujemy do rodzin opiekujących się dziećmi z FASD lub z podejrzeniem występowania FASD. Działania Fundacji pozwalają objęć kompleksową opieką dzieci...